Tôm chua là món ăn ngon, có mặt ở nhiều nơi và nhiều vùng chế biến nhưng tôm chua ở Khang Ninh- Ba Bể có một hương vị rất riêng biệt của vùng miền núi Việt bắc.
Tôm chua có mặt ở nhiều nơi,
nhưng ở Ba Bể lại có vị đậm đà, thơm ngon rất riêng biệt.
Tôm chua Ba Bể được chế biến từ những con tôm tươi, mình tròn được chọn lọc kỹ lưỡng, sau đó cắt râu, rửa sạch để cho ráo và xóc muối. Xôi được đồ bằng gạo nếp nương, để nguội rồi trộn với men lá rồi ủ cho ngấm men. Thời gian ngấm men tùy thuộc vào bí quyết của mỗi người chế biến. Gia vị gồm ớt, tỏi, riềng đập dập, thái sợi. Sau đó trộn đều tôm với xôi và gia vị, cho vào lọ, bình đậy kín, sau từ 7 đếm 10 ngày khi tôm chua là có thể dùng được. Khi dùng, có thể thêm ớt, đường, bột ngọt tùy theo khẩu vị.
Tôm chua thường được ăn chung với thịt chân giò hoặc ba chỉ luộc kỹ thái mỏng, một đĩa khế chua, nem thính tai lợn, chuối xanh, búp đinh lăng, lá mậy sâu (loại cây trên rừng)…
Tôm chua Ba Bể – Bắc Cạn khác so với tôm chua Huế. Tôm chua Huế con rất to, ngâm nhiều vị cay, thịt tôm không chắc bởi ngâm bị ngấu quá độ. Vị thơm cũng không bằng tôm chua Ba Bể, bởi bí quyết trộn thính nếp và men lá của bà con dân tộc Ba Bể.
Mỗi khi trên đường công tác, đến giờ cơm trưa, xe qua xóm nhỏ bắt gặp làm khí bếp lam quện hương cá khô nướng, mùi tôm chua chưng nóng, ruột lại bắt thèm. Lãng khách bỗng nghĩ đến bữa cơm giản dị với nồi cơm gạo mới, bát tôm chua, đĩa rau cải nương luộc xanh mướt và ánh mắt của người thiếu nữ vùng cao… Chén rượu ngô vị cay vị ngọt quện mãi nơi đầu lưỡi, ngấm mãi vào tâm hồn lãng tử…
